Een lezer van de Digitaalgids vraagt: ‘Een oplichter deed zich in WhatsApp voor als mijn dochter. Ze had zogenaamd een nieuw telefoonnummer. Ook had ze geld nodig. Ik noteerde het mobiele nummer. Kan ik daarmee naar de politie?'
Redacteur-onderzoeker Peter Kulche antwoordt:
WhatsApp-fraude of vriend-in-nood fraude is dit jaar een van de belangrijkste vormen van fraude. Corona lijkt een rol te spelen: mensen zijn extra bereid bekenden en geliefden te helpen. Wie nog niet weet hoe WhatsApp-fraude werkt, check deze video.
Als de fraudepoging via WhatsApp loopt is het lastig te achterhalen wie precies de fraudeur is, ook al geeft WhatsApp het nummer van de oplichter weer. De boef kan elke dag een willekeurig nieuw mobiel nummer aanschaffen. Dat doet hij voor minder dan €10 in de vorm van een prepaid simkaart. In Nederland kun je zo’n simkaart kopen zonder je te identificeren (en afrekenen met cash). Zo blijft de WhatsApp-oplichter nagenoeg ontraceerbaar.
Het heeft dus waarschijnlijk niet zoveel zin het mobiele nummer door te geven bij de politie. Tegen de tijd dat die het nummer checkt is het alweer buiten gebruik. Maar baat het niet dan schaadt het niet: vermeld het toch maar in je aangifte of melding.
Wat wel zin heeft: speel het verhaal mee totdat je het rekeningnummer of linkje krijgt waar je het geld naar moet overboeken. Maak daar meteen een schermafbeelding van - de criminelen verwijderen dit bericht later weer - en stuur dit door naar de politie. Zo kunnen geldezels en uiteindelijk ook de oplichters worden opgespoord.
Heb je zelf een vraag over internetfraude? Stel hem in de forumrubriek Online oplichting. Experts van de Consumentenbond praten mee en beantwoorden de belangrijkste vragen.
